Gevoel en Emotie
'Gevoel' en 'emotie' worden vaak door elkaar gehaald, terwijl er een belangrijk verschil is. In dit blog leg ik dat verschil uit en waarom het essentieel is.
Wat zijn Gevoelens?
Gevoelens zijn wat je letterlijk ervaart. Gevoelens zijn datgene wat je voelt. Denk aan: “Ik voel me blij,” “Ik voel me moe,” of “Ik voel me afgewezen.” Gevoelens zijn een directe weergave van je innerlijke beleving.
Emoties
Wat zijn emoties?
Emoties zijn de zichtbare uitdrukking van je gevoel. Verdriet kan zich bijvoorbeeld uiten in huilen, boosheid in schreeuwen of blozen bij verlegenheid. De gezichten hierboven tonen verschillende emoties.
Toelaten
Als kind was er vaak weinig ruimte voor gevoelens, vooral 'negatieve' zoals verdriet of angst. Zelfs 'positieve' gevoelens werden niet altijd opgemerkt. Zonder ruimte voor emoties leerden velen ze wegstoppen, vaak door opvoeding en patronen van eerdere generaties.
Wegstoppen
Door een gebrek aan aandacht voor emoties leerden veel kinderen hun gevoelens te onderdrukken. Dit patroon werd generaties lang doorgegeven en voelt nu bijna als vanzelfsprekend.
Omgang
Kinderen ontwikkelen hun gevoelswereld vooral door interactie met hun ouders. Gebrek aan emotionele aandacht in de jeugd kan leiden tot onvoldoende ontwikkeling van gevoel.
Herkennen
Ouders die hun gevoelens onderdrukken, herkennen deze vaak niet bij hun kinderen. Hierdoor voelt een kind zich niet gehoord of gewaardeerd, wat leidt tot affectieve verwaarlozing. Simpele gebaren zoals troost kunnen een wereld van verschil maken.
Emotioneel gezond
Als kind hadden we ouders nodig om ons te troosten en emoties te helpen verwerken. In een gezonde situatie werd je angst erkend en weggenomen, wat vertrouwen gaf.
Een emotioneel ongezond gezin
In ongezonde gezinnen voelden kinderen zich vaak niet serieus genomen, waardoor ze hun gevoelens niet durfden te tonen. Reacties als “Je hoeft niet bang te zijn” ontkenden emoties in plaats van ze te erkennen.
Wegstoppen
Wanneer een kind leert dat angst niet mag, stopt het die emotie weg. Maar onderdrukte gevoelens keren later terug, getriggerd door vergelijkbare situaties in het heden.
Angst
Een kind dat zich gehoord voelt, kan angst verwerken en loslaten. Anders wordt angst onderdrukt en duikt later onbewust weer op.
De rol van ouders
Onderdrukte angst uit de jeugd komt later terug in de vorm van heftige emoties. Als kind hadden we onze ouders nodig om ons te leren omgaan met gevoelens. Dit vormt de basis voor emotionele gezondheid.
Aandacht
Reacties zoals “Stel je niet aan” gaven vaak aan dat gevoelens niet welkom waren. Meer aandacht had veel problemen al kunnen voorkomen, simpelweg door erkenning.
Gevoelens onderdrukken
Veel kinderen leerden hun emoties te onderdrukken door gebrek aan ruimte of interesse. Dit noem ik 'emotionele amputatie'; zonder ruimte leert een kind zijn gevoelens niet herkennen of ontwikkelen.
Je Innerlijke Antenne
Gevoelens zijn je innerlijke kompas. Zonder contact met emoties ben je afhankelijk van je verstand, wat leidt tot twijfel of verkeerde keuzes. Ontwikkel je gevoel om betere beslissingen te nemen.
Het Ontwikkelen van Gevoel Is Een Vaardigheid
Je gevoel ontwikkelen is een vaardigheid. Tegenwoordig baseer ik mijn beslissingen alleen op wat goed voelt. Twijfel ik? Dan wacht ik tot ik helderheid heb en laat tijdsdruk los.
De Gevolgen
Luisteren naar je gevoel helpt je oude patronen doorbreken en je potentieel volledig benutten. Het negeren van gevoel leidt vaak tot handelen vanuit onderdrukte emoties, zoals angst.
Waarom Het Verschil Tussen Gevoel en Emotie Zo Belangrijk Is
Erken je gevoel en ontwikkel het waar nodig. Stop het niet weg. Tegelijkertijd is het belangrijk je emoties niet ongecontroleerd te uiten. Vaak doen we juist het tegenovergestelde.
Omarmen van emoties
Sta jezelf toe om dingen te doen die je plezier geven en laat activiteiten die dat niet doen los. Zo ontdek je wat je echt gelukkig maakt.
Boosheid, verdriet en angst
Boosheid: Uit vaak weggestopte gevoelens uit de jeugd, richt dit niet ondoordacht op anderen.
Verdriet: Deel dit met anderen, maar niet in professionele omgevingen of met kinderen om ze niet te belasten.
Angst: Herken oude angsten en geef jezelf de kans om te helen.
Zijn 'negatieve' emoties echt negatief?
Boosheid, verdriet en angst zijn niet negatief, maar vaak onderdrukt in de jeugd. Door ze nu te erkennen en te verwerken, bevrijd je jezelf.
Associatie
Onderdrukte gevoelens uit de jeugd komen later naar boven in situaties waarin je je niet gehoord, afgewezen of in de steek gelaten voelt.
Getriggerd
Triggers uit het heden roepen oude gevoelens op. Dit kan leiden tot projectie van irritaties, vaak richting je kinderen.
(Klein)kinderen
Onderdrukte emoties worden onbewust doorgegeven aan volgende generaties. Doorbreek dit patroon en geef jezelf de emotionele opvoeding die je nodig hebt.
Kan een coaching jou helpen?